1980-аад оны дунд үед Монголын кино урлаг цогцолбор хөгжлийн оргил түвшинд хүрсэн гэж үзэх бүрэн үндэстэй бөгөөд нийт ажиллагсдын 80 гаруй хувь нь дээд, дунд боловсрол эзэмшиж, янз бүрийн сэдэв чиглэлээр кино бүтээх явдал бүрэн жигдрэн хэвшжээ. Д.Жигжид Уран сайхны кино найруулах ажлын гараагаа “Ардын элч” киногоор эхэлж, 1959 онд Москвагийн, 1960 онд Канадын олон улсын кино наадамд амжилттай оролцон, улс орныхоо алдар нэрийг бүрэн эрхтэй дуудуулсан 2 дахь найруулагч бол Д.Жигжид юм. Д.Жигжид “Цогт тайж”-ийн зургийг авч байхдаа Ю.Тарич найруулагчийн ажиллагааг нарийн

Уналтын дараах буюу ‘хонгилын үзүүрт гэрэл анивчих’ үе  Эдийн засгийн үзүүлэлтүүд өсөн нэмэгдэж, зах зээлт нийгэм-эдийн засгийн тогтолцоо харьцангуй ‘төлөвшиж’ эхэлсэн 2000 оны үетэй зэрэгцэн Монголын кино үйлдвэрлэлд ч эерэг зүйлс тохиолдож эхэлжээ. Тухайлбал, 1990-ээд оны өмч хувьчлалын үр дүнд кино театрууд үйл ажиллагаа нь нэг бол бүрэн зогсох, эсхүл эрс өөрчлөгдөж, устах дөхсөн орон зайг нь орон сууцны байрны орцод байрлах видео үзвэр, түрээсийн (прокат) газрууд орлоод байсан бол 2003 онд гадаадын хөрөнгө оруулалт бүхий, орчин үеийн шаардлагад нийцсэн “Тэнгис”

Удиртгал буюу урьдач нөхцөл: ‘шилжилт’-ийн хэмээх зурвас уналтын үе Марксист-ленинист нэг намын улс төрийн болоод төвлөрсөн төлөвлөгөөт эдийн засгийн тогтолцоо задран унаж, улмаар олон ургалч үзэл, олон намаас бүрдсэн ардчилсан улс төрийн тогтолцоо, зах зээлийн эдийн засгийн бодлогод “шилжих” буюу 1992 оны шинэ Үндсэн хууль батлагдах хүртэлх хугацаанд “Монгол Кино” үйлдвэр 50 жилийнхээ түүхэнд 160-аад уран сайхны, 1000 гаруй нэрийн баримтат кино, 800 гаруй бүлэг баримтат кино сэтгүүл бүтээж, хот хөдөөд 600 гаруй кино цэг ажилладаг болсон байв. 1980-аад оны сүүл

Хувьсгал, иргэний болон дэлхийн дайны улмаас хаант засаглал, феодалын нийгмийн тогтолцоо бүхий хуучин дэглэм задарч, улмаар бүгд найрамдах улс орнууд залгамжлан авсан энэхүү түүхэн үйл явц Монгол улсыг ч дайрсан бөгөөд, тухайлбал,  засаглалтай Монгол улсаас Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улсыг байгуулах нийгэм, соёл, улс төрийн үйл хэрэг, үзэл сурталд урлагийн бусад төрлөөс илүү чухал үүрэг оролцоотой нь кино байжээ. Марксист-ленинист гэх коммунист үзэл сурталд суурилсан авч, үндэсний хэлбэр, социалист агуулга, интернационалч онцлог бүхий шинэ Монголд (1924-1992) урлагийн шинэ төрөл, соёлын